Teoria mozaikowa. Rozdział 5. Diagnozy szybkie, diagnozy powolne

Poprzedni rozdział

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2577-teoria-mozaikowa-rozdzial-4-hipertensjolog-i-baletnica

 Rozdział 5. Diagnozy szybkie, diagnozy powolne

Znakomita większość pacjentów ma nadciśnienie tętnicze pierwotne, jednak u około 10% z nich przyczyną nadciśnienia jest choroba nerek, tętnic nerkowych lub gruczołów dokrewnych. Diagnostyka nadciśnienia związanego z nadmierną produkcją hormonów bywa poważnym wyzwaniem dla lekarza.

Z tego samego pokolenia badaczy co Irvine H.Page pochodził inny amerykański uczony, również bardzo zasłużony dla rozwoju hipertensjologii, a mianowicie Jerome W. Conn – odkrywca zespołu pierwotnego hiperaldosteronizmu, zwanego też zespłem Conna.


Jerome W. Conn

Źródło: https://medicine.umich.edu/dept/intmed/divisions/metabolism-endocrinology-diabetes/about-us/jerome-w-conn-alumni-society/jerome-w-conn

Prof. Jerome W. Conn (1907-1994) pracował w University of Michigan, a w latach 1943-1973 kierownikiem Kliniki Endokrynologii i Metabolizmu.

Urodził się w Nowym Jorku 24 września 1907 roku i zmarł w Neapolu na Florydzie 11 czerwca 1994 roku. Był absolwent Rutgers University (1928), uzyskał stopień doktora na University of Michigan Medical School w 1932 r. W 1950 r. otrzymał tytuł profesora medycyny wewnętrznej.

W 1954 roku opisał nową jednostkę zwaną później pierwotnym aldosteronizmem.

Był też prezesem Central Society for Clinical Research oraz American Diabetes Association.

Kilka lat temu przypadkowo natknęłam się na informację o tym, ile czasu potrzebował prof. Jerome Conn na rozpoznanie zespołu pierwotnego hiperaldosteronizmu, zwanego później zespołem Conna.
Prof. Jerome Conn tak wspominał swoje pierwsze rozpoznanie: „W roku 1954, po ośmiu miesiącach szczegółowych badań jedynej pacjentki, doszedłem do następującego wniosku: pacjentka badana z powodu nadciśnienia cierpi na nieznaną dotąd chorobę, spowodowaną nadmierną produkcją niedawno odkrytego hormonu, aldosteronu.“ -czytamy w książce „Stulecie nadciśnienia tętniczego” wydanej przez Via Medica.
Dr Jerome Conn przeszedł do historii medycyny, ale czy myśląc tak powoli miałby szanse na właściwe rozwiązanie pytania o hiperaldostreonizmie pierowtnym i zostanie specjalistą chorób wewnętrznych? Sesje egzaminacyjne odbywają się co pół roku – biedak nie tylko by nie zdał za pierwszym razem, ale za drugim też dalej by się zastanawiał jak zinterpretować objawy kliniczne, skoro dopiero po ośmiu miesiącach wpadł na pomysł, że ma do czynienia z nadmiarem aldosteronu.


Dr Michał Lityński

Źródło:

https://www.semanticscholar.org/paper/[Micha%C5%82-Lity%C5%84ski–a-forgotten-author-of-the-first-Kucharz/2b07019ae49090cf03e5c6bb03b1bd9cfcdbc6f0/figure/0

Jednakże pierwszym który opisał zespół pierwotnego hiperaldosteronizmu był dr Michał Lityński


Dr Michał Lityński i jego historyczne doniesienie o guzach korowo-nadnercowych

Źródło:

https://www.mp.pl/paim/en/node/79/pdf

którego poznałam osobiście w czasach gdy byl ordynatorem oddziału chorób wewnętrznych szpitala przy ul. Barskiej w Warszawie.

Na łamach Gazety Lekarskiej ukazał się w 2019 roku  o dr Michale Lityńskim,  z którego dowiadujemy się, że urodził si e on w 1906 roku w Łodzi w rodzinie szlacheckiej. Studia lekarskie ukończył w 193q roku. Pracował początkowo w Toruniu, a potem w Warszawie. Od 1940 roku walczył w szeregach Armii Krajowej pod pseudonimem Grzymała, udzielał pomocy rannym żołnierzom oraz cywilom. Niósł także pomoc Żydom. po wojnie pracował początkowo w Gdańsku, a potem w Warszawie. Zmarł w 1989 roku.

Jego nabardziej znae doniesienie  „Nadciśnienie tętnicze wywołane guzem korowo-nadnerczowym”, powstało w 1953 r., wcześniej temat ten był przedstawiony 12 listopada 1952 roku na posiedzeniu Towarzystwa Internistów Polskich w Warszawie.

W artykule tym przedstawił on hipotezę, że guzy kory nadnerczy wydzielające mineralokortykoidy mogą powodować nadciśnienie. Był to pierwszy na świecie opis hiperaldosteronizmu pierwotnego.

Odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim  Orderu Odrodzenia Polski, Medalem za Udział w Wojnie Obronnej, Krzyżem Powstańczym Warszawskim oraz medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.Źródło:

https://gazetalekarska.pl/?p=49509

Wyzwaniem diagnostycznym było ustalenie przyczyny nadciśnienia towarzyszącej hipokaliemii jednej z moich pacjentek. Okazał się być rak który nadnerczy przebiegajacy z nadmiarem mineralokortikoidów. Ustaliliśmy rozpoznanie mając świadomość jak rzadki był przypadek. Przedstawiałam ten przypadek na posiedzeniu warszawskiego oddziału Towarzystwa Internistów Polskich, na sali wykładowej kliniki pediatrycznej przy ulicy Marszałkowskiej.


Opis przypadku guza kory nadnerczy, którego jestem współautorką (pod panieńskim nazwiskiem Krystyna Łapińska)

Źródło:

https://academic.oup.com/jcem/article-abstract/35/2/225/2685762

Był to 16 przypadek na świecie raka kory nadnerczy z mieszaną aktywnością hormonalną. Pismo Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism ma obecnie Impact Factor 6,310 – co ciekawe gdy publikowaliśmy nasz artykuł IF jeszcze nie istniał, powstał w 1975 roku (https://en.wkipedia.org/wiki/Impact_factor)


Nasza praca jest cytowana 32 razy w światowym piśmiennictwie 

Źródło:

https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=filipecki+stanislaw&oq=Filipecki+S

Inne wspomnienie dotyczące diagnostyki pierowtnego hiperaldosteonizmu dotyczy wykładu w formule pro/contra wygłoszonego przez Michela Aldermana i Normana M.Kaplana. Pierwszy z nich lansował swego czasu pogląd, że pierwotny hiperladosteronizm jest często występującym schorzeniem i należy szeroko poszukiwać tego schorzenia badjąc nieomal wszytskim pacjentom poziom aldosteronu i potasu. Norman M.Kaplan nie był przekonany do tego screeningu. Michel Alderman postanowił go pokonać stwierdzeniem: -Norman, ależ poziom potasu wpływa na sprawność seksualną i jakość życia pacjentów – oznajmił z całą surowością na jaką zasługiwął temat.

-Michel, ja nie wiem jaki mam poziom potsu, ale wiem, że moja żona jest ze mnie zadowolona – odpowiedział N.M. Kaplan. Sala nagrodziła go owacją na stojąco.


W kuluarach złapałam prof. N.M. Kpalana i poprosiłam o dedykację na jego książce Kaplan’s Clinicla Hypoertension.


Abstract book z kongresu ISH /ESH w Pradze, rok 2002 

Krystyna Knypl

Następny rozdział

https://www.gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/ogwiazdkowane/51-artykuly-redaktor-naczelnej/2579-teoria-mozaikowa-rozdzial-6-wnuk-rabina-z-polski

GdL 9/2023