Eutanazja - przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: ROOT
- Opublikowano: niedziela, 11.06.2023, 06:14
Krystyna Knypl
Eutanazja jest znana od czasów starożytnych, a słowo to występuje w dziełach pisarzy zarówno greckich jak i rzymskich. Określa ono "łatwą śmierć" będącą wyrazem dystansu do własnego życia. Najbardziej znanym przykładem takiego dystansu do własnego życia miała być postawa cesarza Oktawiana, który na łożu śmierci miał powiedzieć: Plaudite cives, comoedia finita est czyli klaszczcie obywatele, komedia skończona. Nie każdy jednak ma cesarskie poczucie humoru.
Posiedzenie komitetu samoobrony przed eutanazją...
W średniowieczu wyróżniano eutanazję samobójczą lub zabójczą. Ten drugi rodzaj eutanazji praktykowano wobec śmiertelnie rannych rycerzy za pomocą specjalnego sztyletu o nazwie mizerykordia. Posługiwano się nim wobec śmiertelnie rannych zarówno przeciwników jak i przyjaciół. Określenie "przyjaciel na śmierć i życie" nabierało więc bardzo dosłownego znaczenia.
Współcześnie tematyka eutanazji staje się coraz bardziej popularna, co pokazuje statystyka publikacji dostępnych w bazie Pub Med.
Publikacje na temat eutanazji w bazie Pub Med
Eutanazja jest legalnym zabiegiem w Holandii od 1973 roku. Przepis wprowadzono po sprawie sądowej lekarki, która podała śmiertelną dawkę morfiny swojej ciężko chorej matce. Są skazał lekarkę na tydzień więzienia w zawieszeniu na rok. Od 1984 roku w Holandii nie są wszczynane postępowania sądowe wobec lekarzy, którzy biernie lub czynnie uczestniczą w eutanazji.
Zabieg eutanazji jest także legalny od 2002 roku w Belgii oraz od 2008 roku w Luksemburgu. Wprowadzenie przepisów legalizujących eutanazję oraz publiczne promowanie jej zalet spowodowało znaczny wzrost zarówno zainteresowania jaki i wykonywania zabiegu pozbawienia życia.
Rozszerzono także zezwolenie na eutanazję dzieci i od kwietnia 2023 roku w Holandii dozwolona jest eutanazja dzieci w wieku od 1 roku do 12 lat, która wcześniej była zakazana. Minister Zdrowia, Opieki Społecznej i Sportu Ernst Kuipers wyraża w mediach z tego powodu radość. Holandia nie szczędzi starań aby życie każdego kto chce innym zadawać śmierć było wolne od trudów decyzji i poza wspomnianymi przepisami od 2004 roku funkcjonuje w tym kraju tzw. protokół z Groningen będący zbiorem wytycznych w kwestii eutanazji u niemowląt. Autorem wspomnianego dokumentu jest Eduard Verhagen (ur. 3 maja 1962 r. w Haarlem), absolwent wydziału prawa oraz medycyny. Jak czytamy na stronie Wikipedii cyt. znany jest głównie ze swojego zaangażowania w eutanazję niemowląt w Holandii (https://en.wikipedia.org/wiki/Eduard_Verhagen).
Protokół z Groningen wymaga, aby rodzice oraz zespoły lekarzy i pracowników socjalnych zgodzili się, że dalsze leczenie dziecka jest daremne. Po kilkudniowym okresie oczekiwania, podczas którego rodzice mogą przemyśleć decyzję i pożegnać się, przeprowadzana jest eutanazja dziecka. Akta sprawy są następnie przekazywane do prokuratury. Jeśli ten protokół jest przestrzegany, prokuratorzy powstrzymują się od wniesienia oskarżenia. W lipcu 2005 r. protokół ten został wprowadzony w całej Holandii.
W 2005 r. New England Journal of Medicine opublikował artykuł Eduarda Verhagena i jego współpracownika Pietera Sauera, w którym przedstawili oni swój protokół i udokumentowali 22 przypadki eutanazji niemowląt, które zostały zgłoszone władzom w latach 1997-2004, przy czym cztery z nich miały miejsce pod osobistym nadzorem Verhagena w kierowanym przez niego szpitalu. Autorzy wspomnianego artykułu oznajmili, że miał na celu odniesienie się do "mrożących krew w żyłach relacji i nieporozumień".
Holandia nie ustaje w doskonaleniu się w organizacji eutanazji, czego przykładem jest pięć Regionalnych Komitetów Przeglądu Eutanazji. Odnotowują one rosnącą liczbę zabiegów pozbawienia życia. Z raportu tej organizacji dowiadujemy się, że 4,1% zgonów w Holandii jest spowodowana zabiegiem eutanazji ( https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rekordowa-liczba-eutanazji-w-Holandii-w-ubieglym-roku-8097877.html).
Przed 3 laty na targach funeralnych w Holandii zaprezentowano kapsułę eutanazyjną. W Belgii eutanazja jest nazywana prawem człowieka, z tego zabiegu korzysta około 2500 osób rocznie. W Hiszpanii możliwa jest eutanazja dorosłych. Natomiast prawo izraelskie nie pozwala na żadną formę eutanazji. Osoby ciężko chore mające więcej niż 17 lat mogą żądać przerwania leczenia przedłużającego życie.
P.S. Literacką wizję przyszłości na temat eutanazji przedstawiłam pod linkiem
P.S. Pisząc serię artykułów o mrocznych uliczkach, w które skręcała i niestety skręca nadal medycyna zwraca uwagę obecność jednego głęboko zaburzonego osobnika, który wprowadza ludzi w mroczne uliczki swoimi umiejętnościami przekonywania ludzi.
Dr n.med. Krystyna Knypl
redaktor naczelna & wydawca
Gazety dla Lekarzy
GdL 6/2023