Zdrowie publiczne

Stymulatory i...

... inne zmory

Vincent van Gogh Starry Night Google Art Project660

Krystyna Knypl

Część 1

Dreszczowiec medyczny w konwencji prasy kolorowej

Bohaterka naszej opowieści reprezentująca pokolenie 60+ miała się za osobę zdrową. Mocnym tego dowodem było nieposiadanie historii choroby u lekarza rodzinnego. Sporadycznie zażywane leki na receptę wypisywała sobie na 100%. Jako miłośniczka podróży wybrała się na kolejną wycieczkę do Azji. Godziny spędzone w klimatyzowanym samolocie nie pozostały bez wpływu na samopoczucie i wspominanie egzotycznej wyprawy zostało zakłócone infekcją górnych dróg oddechowych. Udało się infekcję opanować, ale w krótkim czasie pojawiła się następna. Ogólnie złe samopoczucie przewlekało się. W prasie kolorowej bohaterki takich opowieści mają starannie dobrane do kontekstu imiona, nazwijmy więc naszą pacjentkę Barbarą. Opowieść ciekawiej się czyta, gdy zawiera wiarygodne szczegóły, dodajmy więc, że Barbara jest okulistką i ma 69 lat.

Vincent van Gogh Starry Night Google Art Project660

Czytaj więcej: Stymulatory i...

Nadciśnienie tętnicze: Nowe wytyczne American College of Cardiology i American Heart Association

The Doctor by Luke Fildes660Krystyna Knypl

Granica między ciśnieniem prawidłowym a nadciśnieniem była przez naukę badana długo, a zdanie zmieniano często. Pisałam o tym w artykule Zmienne i trudne cele leczenia hipotensyjnego (https://gazeta-dla-lekarzy.com/index.php/wybrane-artykuly-1/artykuly-pogladowe/646-zmienne-i-trudne-cele-leczenia-hipotensyjnego).

Czytaj więcej: Nadciśnienie tętnicze: Nowe wytyczne American College of Cardiology i American Heart Association

Dziwna zbiorowa mądrość komitetów

Krystyna Knypl

Na amerykańskie ósme wytyczne leczenia nadciśnienia tętniczego wszyscy zainteresowani czekali długo. Krążyły w internecie dowcipy, że nie będą się one nazywały „JNC 8”, lecz „JNC late” lub „JNC wait”. Organizowano konferencje okrągłego stołu, na których gdybano, co też się w tych wytycznych ciekawego ukaże, skoro tak długo trwają nad nimi prace. Typowano kongresy, na których zostaną opublikowane oraz zastanawiano się, jakie fanfary zagrają podczas ich ogłaszania… Wszystkie przypuszczenia okazały się nietrafione.

Czytaj więcej: Dziwna zbiorowa mądrość komitetów

Zmienne i trudne cele leczenia hipotensyjnego

Krystyna Knypl

Leczenie nadciśnienia jest trudnym zadaniem zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta. Dla lekarza – ponieważ powodzenie w znacznym stopniu zależy od pacjenta – jego motywacji i zdyscyplinowania. Dla pacjenta – ponieważ nie uświadamia sobie, jak wiele zależy od niego samego.
Medycyna kliniczna też nie zawsze dobrze sobie radziła z wyznaczaniem punktów, które powinny być celem leczenia hipotensyjnego.

Czytaj więcej: Zmienne i trudne cele leczenia hipotensyjnego

Niebezpieczne szczepy pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzające karbapenemazy

Szybkie rozprzestrzenianie się na całym świecie pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy (CPE) stanowi jeden z najpoważniejszych problemów opieki zdrowotnej. Oprócz bezpośredniego zagrożenia powoduje wzrost kosztów leczenia, wydłużenie okresu hospitalizacji, niepowodzenia terapeutyczne, a nawet prowadzi do śmierci pacjenta.

Czytaj więcej: Niebezpieczne szczepy pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzające karbapenemazy

Milczenie kury, czyli jak pozostać lekarzem...

drabina300

... i nie zwariować

Izabela Ociepa-Wierus 

Byłam lekarzem, jestem nim i do końca życia będę. Tak już jest. Czy tego chcę, czy nie. Obecnie muszę przyznać, że trochę mniej chcę. Mam jednak nadzieję, że brak entuzjazmu jest tylko chwilowy, bo odwrotu nie ma. Żebym nie wiem jak próbowała stłamsić lekarza w sobie – on zawsze wychodzi na wierzch. Czasem w najmniej oczekiwanym momencie, co psuje czasem otoczeniu zabawę. Może to jednak uratować komuś życie, ale dopóki się tak nie stanie, nikt tego nie doceni. Nie mam złudzeń.

Czytaj więcej: Milczenie kury, czyli jak pozostać lekarzem...

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej

Prezentowane dane zostały zebrane przez Europejską Sieć Monitorowania Oporności na Antybiotyki (European Antimicrobial Resistance Surveillance Network, EARS-Net), koordynowaną przez ECDC (Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób). Dane z 2014 roku zostały nadesłane do EARS-Net przez 29 krajów, w tym kraje członkowskie Unii Europejskiej, z wyjątkiem Polski, oraz dwa kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia i Norwegia). Więcej informacji o EARS-Net, wynikach monitorowania oraz o metodologii badań można znaleźć w raporcie EARS-Net Annual Report 2014 i interaktywnej bazie danych EARS-Net (http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/antimicrobial_resistance/database/Pages/database.aspx).

Czytaj więcej: Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej

Migracja ludności...

DSC02756660

... i problemy medyczne

Krystyna Knypl

Migracja ludności jest stara jak świat. Jedną z jej przyczyn są wojny, które sieją śmierć, zmieniają granice państw i trwale wpływają na ludzkie losy. Skutki wojen ciągną się przez wiele lat i pokoleń.

Czytaj więcej: Migracja ludności...

Od złota, do złota...

expo2017prop200

... czyli po co Polakom EXPO?

Alicja Barwicka

Jak świat światem, wszyscy i zawsze lubimy być chwaleni. Ale ponieważ dotyczy to całej ludzkości, to trzeba mieć się czym chwalić, w przeciwnym razie nikt naszych osiągnięć nie dostrzeże. Wymyślamy więc, a następnie pokazujemy światu swoje zdobycze, czekając na ich zauważenie i pochwałę. Całe to zjawisko to przecież czysty postęp, coś, co nieustannie stymuluje rozwój naszej cywilizacji i drogą małych albo wielkich kroków popycha świat do przodu. Idea złożenia hołdu geniuszowi ludzkiej wytrwałej pracy i przedsiębiorczości będących stymulatorem postępu cywilizacyjnego stała się inspiracją dla realizacji pomysłu organizowania cyklicznych ekspozycji prezentujących dorobek techniczny, naukowy i kulturalny krajów świata.

Czytaj więcej: Od złota, do złota...

Korzystanie ze słońca i wody podczas wakacji

Gdansk 2013 1DSC02433660

Krystyna Knypl

Rodzice wraz z dziećmi przemierzają wakacyjne szlaki. Poza wypoczynkiem nie mniej ważne jest bezpieczeństwo osób korzystających z wakacyjnych rozrywek, w szczególności z wody i słońca. Na stronie internetowej American Academy of Peditarics opublikowano praktyczne wskazówki nt. bezpiecznego plażowania i kąpieli.

Czytaj więcej: Korzystanie ze słońca i wody podczas wakacji

Gospodarowanie energią w kryzysie

 Jacek Skrzyński

Na co dzień nie uświadamiasz sobie, że jesteś biologiczną siłownią przetwarzającą pokarm na energię, w dodatku siłownią mogącą funkcjonować jedynie w wąskim zakresie temperatur, z zapewnionym dostępem do tlenu i wody. Ludzie zasiedlili skrajnie różne biotopy od tropików po krainy wiecznych lodów, przystosowali siebie i przystosowali najbliższe otoczenie.

Czytaj więcej: Gospodarowanie energią w kryzysie

Sztuka przetrwania: Jak zapewnić sobie bezpieczną przyszłość?

17 20660Jacek Skrzyński

Przyszłość jest nieprzewidywalna. Zapewnienie w niej swego bezpieczeństwa jest trudne i oparte zarówno na wyobrażeniach przyszłych zdarzeń, jak i na analizie doświadczeń własnych i minionych pokoleń. Wraz z postępem cywilizacyjnym zmieniają się w sposób istotny realia naszego bytu. Rodziny wielopokoleniowe wzajemnie się wspierające są wyjątkami. Polityka krajowa i globalna coraz bardziej mieszają nam plany. Uzależnienie od techniki staje się coraz bardziej wyraźne. A prawdopodobieństwo unicestwienia techniki przez zdarzenia losowe, aczkolwiek niewielkie, budzi grozę. Uczelnie amerykańskie, szkolące oficerów marynarki wojennej, powróciły do nauczania astronawigacji, gdyż wyszły z założenia, że nawigacja satelitarna może się któregoś dnia skończyć. NASA wysyła sondę w okolice Słońca, by śledzić zagrożenia zeń płynące. Cyklicznie pojawiające się kryzysy gospodarcze potrafią z człowieka zamożnego uczynić pariasa.

Czytaj więcej: Sztuka przetrwania: Jak zapewnić sobie bezpieczną przyszłość?

Reklamy suplementów diety dla dzieci...

...w czasopismach dla lekarzy

Krystyna Knypl

Współczesnemu człowiekowi dolegają na masową skalę dwie bardzo groźne choroby o podobnym przebiegu – nie odczuwa on objawów, nie męczą go dolegliwości, a destrukcja organizmu postępuje. Te dwie choroby to nadciśnienie tętnicze i chciwość.

Czytaj więcej: Reklamy suplementów diety dla dzieci...

Udzielanie pierwszej pomocy w miejscu publicznym

Beata Wudarska

W przyszłym roku minie 70 lat, od kiedy Peter Safar opublikował podręcznik ABC of Resuscitation. Pokazał w nim sposób, w jaki przypadkowy świadek zdarzenia może uratować ludzkie życie, wykonując oddychanie metodą usta-usta i uciskając klatkę piersiową. Peter Safar zainspirował też norweskiego producenta lalek Asmunda Laerdala do produkcji pierwszego w świecie manekinu do nauki resuscytacji: ResusciAnne.
Zamiast przypominania algorytmów resuscytacji bezprzyrządowej (rewidowanych co 5 lat przez komitet ILCOR i dostępnych na międzynarodowych stronach European Resuscitation Council oraz American Heart Association, a także na stronach narodowych komitetów – np. Polskiej Rady Resuscytacji) oraz straszenia artykułem 162 kodeksu karnego (Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.), chciałabym przedstawić kilka przemyśleń z perspektywy lekarza zajmującego się także nauczaniem pierwszej pomocy od ponad 15 lat.

Czytaj więcej: Udzielanie pierwszej pomocy w miejscu publicznym

Idę do dentysty

20150925 081322660

Katarzyna Kowalska

Poznawszy dość gruntownie paryską opiekę pediatryczną, zarówno ambulatoryjną, jak i szpitalną, poszerzyłam obszar zainteresowań o stomatologię. W ramach badań terenowych odwiedziłam dwa gabinety w 16. dzielnicy Paryża. Do pierwszego trafiłam poniekąd z przypadku, bo był najbliżej, drugi gabinet wybrałam w sposób celowany, pod kątem planowanego leczenia endodontycznego.

Czytaj więcej: Idę do dentysty

O amerykance zwanej hiszpanką

iowa flu2660

Alicja Barwicka

Przez pewne używane potocznie, ale bardzo niefortunne określenie grypy wielu z nas Hiszpania kojarzy się z tą groźną chorobą. Tymczasem pogodni mieszkańcy Półwyspu Iberyjskiego nie mają raczej pojęcia, jaką formę psychofizyczną prezentujemy w naszej części Europy, gdzie przez część roku z uwagi na krótki dzień i ciągłe zachmurzenie praktycznie nie ogląda się słońca, a ludność zaczyna kichać, kasłać i poddaje się sezonowym infekcjom. Kiedy oprócz wyciągania z szaf czapek, szalików i kaloszy zaczynamy zasilać przemysł farmaceutyczny zakupem ton specyfików na katar, przeziębienie i grypę, to znak, że zaraz się zacznie sezon dużej zachorowalności na grypę i infekcje grypopodobne.

Czytaj więcej: O amerykance zwanej hiszpanką

Szczepienie osób starszych przeciw grypie

Krystyna Knypl

Narastająca liczba seniorów generuje różnorakie zainteresowanie tą częścią społeczeństwa wielu środowisk na całym świecie. Wyobraźnię podniecają nie tylko kwoty zgromadzonych przez emerytów oszczędności, ale i miliardy, które są przeznaczane na opiekę medyczną nad tą grupą wiekową.

To że seniorzy częściej chorują, jest oczywiste, to że warto zapobiegać chorobom, też, lecz jakimi metodami? W sezonie jesienno-zimowym niczym potwór z Loch Ness wyłania się temat szczepienia przeciw grypie. Szczepić seniorów, czy nie szczepić? – oto jest pytanie. Szczepić! – wołają wyznawcy idei zaszczepionych im przez biznes grypowy. To nie działa! – krzyczą sceptycy i racjonaliści. Jak więc jest naprawę?

Czytaj więcej: Szczepienie osób starszych przeciw grypie

Czego dowiedzieliśmy się dzięki Framingham Heart Study?

Krystyna Knypl

Badanie Framingham Heart Study rozpoczęło się w 1948 roku, a jego celem było ustalenie, dlaczego Amerykanie coraz częściej cierpią na choroby serca. Dziś trudno sobie wyobrazić sytuację, w której nie są znane czynniki ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych, ale pół wieku temu tak właśnie było.

Czytaj więcej: Czego dowiedzieliśmy się dzięki Framingham Heart Study?

Sztuka przetrwania. Część 1

Bądź gotowy dziś... na jutro!

Jacek Skrzyński

Większość z nas żyje z głębokim przekonaniem, że nic złego nie może się przydarzyć. I w większości wypadków nic złego nam się nie dzieje, w każdym razie bardzo złego. Tymczasem przyszłość jest nieprzewidywalna. Dlatego piszę o przygotowaniach na niespodziewane, złe wydarzenia.

Czytaj więcej: Sztuka przetrwania. Część 1

Sztuka przetrwania. Część 2

Bądź gotowy dziś... na jutro!

Jacek Skrzyński

Czy można sobie wyobrazić, że nie działają telefony komórkowe, satelitarne, stacjonarne, że nie ma przekazu radiowego i telewizyjnego, milczą radiostacje CB i walkie-talkie? Takie zdarzenia jak atak cybernetyczny, bomba elektromagnetyczna, wybuch ładunku nuklearnego na wysokości, efekt Carringtona są mało prawdopodobne, jednak niewykluczone. Przypomnijmy zamach podczas maratonu w Bostonie w 2013 r. Po wybuchu bomb wyłączono z komunikacji komórkowej całe kwartały miasta; rodziny poszukiwały się godzinami. Podobna przerwa w łączności zdarzyła się w Polsce w marcu 2015 r. w jednej z sieci telefonii komórkowej, która w oficjalnych komunikatach nie wykluczała sabotażu. Jak się przygotować na ewentualność cofnięcia wskazówek zegara cywilizacji o pokolenie lub więcej?

Czytaj więcej: Sztuka przetrwania. Część 2

Kongres American Heart Association 2014

To jest znacznie bardziej skomplikowane, niż się wydaje

Krystyna Knypl

Każdy powód byłby dobry, aby odwiedzić jesienią Chicago, pospacerować po Magnificent Mile i wstąpić na zakupy do Macy’s, ale realia podróżowania jesienią 2014 są takie, że lepiej obserwować przebieg kongresu przez internet.

Czytaj więcej: Kongres American Heart Association 2014

Była sobie książeczka zdrowia dziecka…

Krystyna Knypl

Przeglądam książeczkę zdrowia dziecka AD 2015 otrzymaną przez rodziców przy wypisie dziecka urodzonego w referencyjnym centrum klinicznym w Warszawie. Dokument upstrzony reklamami wygląda na sprytne przedsięwzięcie biznesowe grupy około 20 producentów działających na rynku niemowlaków. Niby to merytorycznego parasola w formie krótkich listów do rodziców użyczają temu pomysłowi dwie organizacje pielęgniarskie.

Czytaj więcej: Była sobie książeczka zdrowia dziecka…

Wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie człowieka

zangdl 9 2016400

Krystyna Knypl

Stan czystości powietrza jest ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie człowieka, często jednak przez lekarzy nieuświadamianym i pomijanym. Jeżeli nie mamy do czynienia z katastrofą ekologiczną na miarę katastrofy elektrowni jądrowej w Czarnobylu, na ogół nie zwracamy na ten czynnik większej uwagi w codziennej praktyce lekarskiej.

Czytaj więcej: Wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie człowieka

Szczepić się!

Jak to łatwo powiedzieć

Krystyna Knypl

Wraz z nadejściem sezonu jesiennego powraca na salony nie tylko wirus grypy, ale i dyskusja o szczepieniach. Osoby niebędące lekarzami wynajęte przez biznes szczepionkowy, zwane dla poprawy swego wątłego wizerunku „ekspertami”, ruszają na front walki o zwiększenie liczby szczepień. Chwytają się argumentów budzących litość i trwogę. Szczepienie to nie jest zabieg wykonywany wskutek nawoływania absolwentów wydziałów biologii, którzy kiedyś nie dostali się na medycynę i mają w sobie nieusuwalną potrzebę zabawy w doktora. Szczepienie to ciągle zabieg na zlecenie lekarza, który odpowiada za prawidłową kwalifikację do szczepienia i jego bezpieczne wykonanie w przygotowanym do tego miejscu, mającym sprzęt i wykwalifikowany personel do czuwania nad bezpieczeństwem pacjentów.

Czytaj więcej: Szczepić się!

Stosowanie leków przeciwbólowych w POZ

Marzena Więckowska

Każdy lekarz niezależnie od specjalności wielokrotnie spotyka się w swojej pracy z problemem bólu u swoich pacjentów. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mają z tym do czynienia szczególnie często, bo są na pierwszej linii frontu w walce z tą bodajże najczęściej zgłaszaną przez pacjentów dolegliwością.

Czytaj więcej: Stosowanie leków przeciwbólowych w POZ

Jon sodowy...

... w zdrowiu i w chorobie

Krystyna Knypl

Szkodliwość soli należy rozpatrywać nie tylko mając na myśli zawartości solniczki, lecz także, a może nawet przede wszystkim, w odniesieniu do jonu sodowego, który jest poza solniczką. A jest on wszędzie tam, gdzie można się go spodziewać i tam, gdzie nigdy byśmy go nie szukali. Jogurty, czekolada, woda z kranu mają całkiem spore ilości jonu sodowego!

Sól od zarania dziejów miała symbolikę świętego daru otrzymanego od Boga. Dzielenie się chlebem i solą w wielu kulturach niesie przesłanie braterstwa, szacunku i przyjaźni. Przed wiekami sól była równie cenna jak pieniądze, a w starożytnym Rzymie żołnierze część zapłaty za służbę otrzymywali w postaci soli. Salarium po łacinie oznacza sól i prawdopodobnie od tego łacińskiego słowa pochodzi współczesne angielskie słowo salary, czyli zapłata.

Czytaj więcej: Jon sodowy...

Oko a zagrożenia...

... ze strony środowiska zewnętrznego

Alicja Barwicka

Człowiek zawsze był narażony na niekorzystne działanie środowiska zewnętrznego. Nigdy nie było ono idealne, ale też nasze organizmy od tysięcy lat próbują się dostosowywać do zmieniających się wraz z rozwojem cywilizacji zagrożeń czyhających w wodzie, powietrzu i na ziemi. Wypracowywany przez ludzkość postęp przynosi nam każdego dnia coś dobrego, coś co ułatwia codzienne funkcjonowanie, ale też nieraz ponosimy koszty rozwoju cywilizacyjnego w postaci niekorzystnych skutków zdrowotnych.

gdl 9 2016 9 300

Czytaj więcej: Oko a zagrożenia...

O karmieniu...

... piersią

Krystyna Knypl

Rogier van der Weyden 021 400

1

Od wieków karmiące madonny

Każdy oglądać jest skłonny.

Tymczasem gdzieś w restauracji,

Podczas obiadu, kolacji

Mężczyźni nienapatrzeni

Raczej nie dżentelmeni

Poczuli się… obrażeni!

Czytaj więcej: O karmieniu...

Bezpieczne wakacje dla dzieci z atopowym zapaleniem skóry

Edukacja pacjentów z chorobami przewlekłymi jest bardzo ważnym zadaniem w procesie leczniczym. Oddział dermatologii szpitala Necker, kierowany przez prof. Christine Bodemer, zorganizował 2 lipca br. dzień edukacji terapeutycznej na temat „Odkrywanie i uprawianie różnych sportów bez uszkadzania skóry”.

Czytaj więcej: Bezpieczne wakacje dla dzieci z atopowym zapaleniem skóry