Zakażenia wirusem Zika
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: ROOT
- Kategoria: Nowości
- Opublikowano: poniedziałek, 18.09.2017, 17:16
- Odsłony: 3752
Informacja opracowana na podstawie materiałów WHO oraz ECDC z września 2017 r.
Sytuacja epidemiologiczna
Transmisja wirusa Zika występuje w krajach znajdujących się w zasięgu geograficznym komarów mogących przenosić wirusa (wektora wirusa), zwłaszcza z gatunku Aedes aegypti.
Jak dotąd transmisja wirusa Zika została udokumentowana w 84 państwach i rejonach świata.
Jednocześnie obszar występowania zakażeń Zika w dużej mierze pokrywa się z obszarem występowania dengi, żółtej gorączki i gorączki chikungunya, które są przenoszone przez te same gatunki komarów. Na obszarach tych występuje także ryzyko zachorowania na malarię.
I. Informacja nt. choroby i dróg szerzenia się zakażenia
Wirus Zika jest spokrewniony z wirusami wywołującymi m.in. gorączkę denga, żółtą gorączkę, gorączkę Zachodniego Nilu, kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) czy japońskie zapalenie mózgu.
Główną drogą zakażenia człowieka są ukąszenia komarów należących do wybranych gatunków z rodzaju Aedes. Komary te wykazują aktywność w ciągu dnia, w szczególności o poranku oraz późnym popołudniem i występują zarówno na terenach wiejskich, w lasach tropikalnych, jak i w miastach.
Drugą możliwą drogą szerzenia zakażeń wirusa Zika jest transmisja przez łożysko (od zakażonej matki do płodu), z czego wynikają wady wrodzone u płodów i nowo narodzonych dzieci w postaci głównie małogłowia (mikrocefalii).
Notowano także pojedyncze sytuacje przeniesienia zakażenia drogą płciową (w USA, Argentynie, Chile, Nowej Zelandii, Francji, Włoszech, Peru, Portugalii, Kanadzie, Niemczech, Hiszpanii, Holandii oraz Wielkiej Brytanii).
Zakażenia wirusem Zika najczęściej przebiegają łagodnie. Chorobie towarzyszą zwykle umiarkowana gorączka, bóle głowy, mięśni lub stawów, bóle zagałkowe, zapalenie spojówek, wysypka grudkowa. Objawy występują zwykle po kilku dniach od ukąszenia komara (z reguły 3-12 dni) i zwykle nie trwają dłużej niż tydzień. 60-80% przypadków choroby ma przebieg bezobjawowy. Ze względu na mało charakterystyczny obraz kliniczny choroba może zostać nierozpoznana lub omyłkowo zdiagnozowana jako inna choroba, np. gorączka denga.
Leczenie zakażenia wirusem Zika ma charakter wyłącznie objawowy. Zwykle dochodzi do samoistnego ustąpienia objawów bez powikłań.
W Polsce nie ma warunków środowiskowo-klimatycznych, które mogłyby spowodować rozprzestrzenianie się choroby. Dlatego ryzyko wystąpienia przypadków zakażeń i zachorowań wywołanych wirusem Zika u osób zamieszkujących w naszym kraju jest związane z wyjazdami turystycznymi do regionów geograficznych powszechnego występowania komarów przenoszących wirusa Zika.
II. Zalecenia dla osób podróżujących w regiony występowania wirusa Zika
1. Ponieważ nie istnieje ani szczepionka, ani profilaktyka lekowa przeciw wirusowi Zika, osoby wyjeżdżające w rejony występowania wirusa powinny stosować się do rekomendacji, które obowiązują również w wypadku innych chorób tropikalnych przenoszonych przez komary.
Rekomendowane jest:
# stosowanie repelentów (zawierających takie substancje jak: DEET, ikarydyna/pikarydyna, IR35/35) w ciągu dnia jak i w nocy, podczas przebywania na zewnątrz, jak i wewnątrz pomieszczeń,
# noszenie odpowiedniego ubioru chroniącego przed pokąsaniem przez komary (ubrania jasne, najlepiej zakrywające ciało – z długimi nogawkami i rękawami, zakrywające stopy, nakrycie głowy)
# używanie moskitier,
# pozostawanie w pomieszczeniach w okresie pór dnia, w których aktywność komarów jest największa (najlepiej klimatyzowanych lub wyposażonych w wiatraki).
2. Kobiety w ciąży oraz kobiety planujące ciążę powinny zdecydowanie odłożyć podróż w rejony występowania Zika.
3. Kobiety w ciąży oraz kobiety planujące ciążę, które powróciły z regionów występowania Zika powinny skonsultować się z lekarzem ginekologiem-położnikiem, który podejmie decyzję dotyczącą dalszego postępowania diagnostycznego albo udzieli porady w zakresie planowania ciąży.
4. Pary spodziewające się dziecka, w wypadku kiedy mężczyzna powraca z regionów występowania Zika, powinny stale i we właściwy sposób stosować metody barierowe przez cały okres ciąży lub powstrzymać się w tym okresie od wszelkich kontaktów seksualnych.
5. Osobom powracającym z regionów występowania Zika zaleca się abstynencję seksualną lub stałe i prawidłowe stosowanie metod barierowych przez okres co najmniej 6 miesięcy.
# Zalecenie to dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn, bez względu na fakt, czy wystąpiły u nich objawy zakażenia czy też zachorowanie miało przebieg bezobjawowy.
# Zalecenie to jest ważne dla osób planujących ciążę w okresie następującym bezpośrednio po pobycie w regionach występowania Zika.
6. Osoby, u których stwierdza się przewlekle przebiegające choroby, takie jak cukrzyca, choroby płuc, niewydolność nerek, niewydolność krążenia powinny skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o wyjeździe w regiony występowania zakażeń Zika.
III. Pozostałe informacje
Przypadki mikrocefalii (małogłowia) odnotowało 31 państw: Brazylia, Kolumbia, Panama, Martynika, Portoryko, Polinezja Francuska, Wyspy Zielonego Przylądka, Wyspy Marshalla, Salwador, Gujana Francuska, Paragwaj, Haiti, Honduras, Surinam, Kostaryka, Dominikana, Gwatemala, Tajlandia, Grenada, Boliwia, Wietnam, Trinidad i Tobago, Argentyna, Gwadelupa, Nikaragua, Argentyna, Meksyk. Ponadto potwierdzono przypadki małogłowia u dzieci urodzonych w Hiszpanii, USA, Słowenii oraz Kanady, których matki w trakcie ciąży podróżowały w ostatnim czasie do krajów Ameryki Południowej i Centralnej.
Zachorowania przebiegające z zespołem GBS (zespół Guillain-Barré – zaburzenia neurologiczne) odnotowały 23 kraje: Brazylia, Kolumbia, Dominikana, Salwador, Honduras, Polinezja Francuska, Wenezuela, Gujana Francuska, Martynika, Panama, Portoryko, Haiti, Surinam, Gwadelupa, Jamajka, Kostaryka, Grenada, Gwatemala, Meksyk, Boliwia, Saint Martin, Trynidad i Tobago, Curacao.
Kraje Unii Europejskiej. Od początku roku do 29 sierpnia w 12 państwach UE odnotowano łącznie 96 przypadków zawleczenia wirusa Zika w związku z odbywaną podróżą w regiony endemiczne dla wirusa Zika. Najczęściej wybieranymi kierunkami podróży Europejczyków były Ekwador, Kostaryka oraz Kuba. W 2017 r. w 6 krajach europejskich odnotowano 13 przypadków zakażeń wirusem Zika u kobiet ciężarnych powracających z regionów występowania wirusa. Jak dotąd na terenie UE nie odnotowano zakażeń rodzimych poprzez ukąszenia komarów.
USA. Pierwsze rodzime zachorowania wywołane przez wirus Zika wystąpiły w 2016 r. na Florydzie (hrabstwa Miami-Dade, Broward, Palm Beach i Pinellas) oraz w stanie Texas. W 2017 r. jak dotąd odnotowano 4 rodzime przypadki wyłącznie na Florydzie, w hrabstwie Miami-Dade.
W celu uzyskania szczegółowych informacji o innych zagrożeniach zdrowotnych należy przed wyjazdem do tych krajów skontaktować się z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem medycyny tropikalnej, najlepiej nie później niż 6-8 tygodni przed planowaną podróżą.
W razie zachorowania w trakcie pobytu należy natychmiast poprosić o pomoc lekarską, a w przypadku wystąpienia objawów choroby w ciągu 14 dni po powrocie z ww. rejonów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej podróży.
Informacja dotycząca wirusa Zika w związku z wykryciem przypadków zakażeń u osób, które przyjechały z obszarów występowania Zika: https://gis.gov.pl/o-nas/aktualnosci/400-informacja-dotyczaca-wirusa-zika-w-zwiazku-z-wykryciem-przypadkow-zakazen-u-osob-ktore-powrocily-przyjechaly-z-obszarow-wystepowania-zika.
Więcej informacji dotyczących bezpieczeństwa w czasie podróży znajduje się na stronach Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Polak za granicą” oraz „Odyseusz”.
GdL 11_2017